ΑΝΑΠΝΟΗ
Το κάπνισμα μπορεί να αλλάξει τα γονίδια και μπορεί να έχει ένα μακροχρόνιο αποτέλεσμα στο DNA μας, σύμφωνα με μια νέα έρευνα.
Η μελέτη στο περιοδικό «Circulation: Cardiovascular Genetics» θα μπορούσε να ρίξει νέο φως στο ερώτημα γιατί το κάπνισμα αυξάνει τον κίνδυνο τόσων ασθενειών.
Επιστήμονες στις ΗΠΑ ερεύνησαν τον τρόπο με τον οποίο η χρήση του καπνού μπορεί να προκαλέσει μια διαδικασία γνωστή ως μεθυλίωση του DNA, η οποία και έχει ήδη από το παρελθόν συνδεθεί με την ανάπτυξη στεφανιαίας νόσου.
Ενεργοποιώντας και απενεργοποιώντας τα γονίδια
«Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας θεωρούνται σημαντικά διότι η μεθυλίωση, ως ένας από τους μηχανισμούς ρύθμισης της γονιδιακής έκφρασης, ρυθμίζει ποια γονίδια είναι ενεργοποιημένα, και αυτή η ρύθμιση έχει συνέπειες όσον αφορά την ανάπτυξη των σχετιζόμενων με το κάπνισμα ασθενειών», λέει η Dr. Stephanie London, από το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας της Βόρειας Καρολίνας, μια από τις συγγραφείς της μελέτης. «Εξίσου σημαντικό είναι το εύρημα μας ότι ακόμα και αφού κάποιος σταματήσει το κάπνισμα, θα εξακολουθούμε να βλέπουμε τις συνέπειές του στο DNA του!»
Οι ερευνητές συνέκριναν δείγματα αίματος από 15.907 ανθρώπους που ήταν είτε καπνιστές, είτε πρώην καπνιστές ή άτομα που δεν είχαν καπνίσει ποτέ. Βρήκαν ότι η σχετική με το κάπνισμα μεθυλίωση συσχετίστηκε με περισσότερα από 7.000 γονίδια, ή αλλιώς με το ένα τρίτο των ανθρώπινων γονιδίων.
Στην πρώην καπνιστές, η πλειοψηφία των θέσεων μεθυλίωσης του DNA επέστρεψε στα επίπεδα που παρατηρήθηκαν σε εκείνους που δεν είχαν καπνίσει ποτέ, εντός 5 ετών από τη διακοπή του καπνίσματος.
Όμως, μερικοί άνθρωποι είχαν σημάδια μεθυλίωσης του DNA τους ακόμη και 30 χρόνια μετά την διακοπή του καπνίσματος!
Καρδιακές παθήσεις και καρκίνος
Η μελέτη αποκάλυψε ότι οι πιο σημαντικές περιοχές μεθυλίωσης του DNA συνδέονταν με γονίδια που σχετίζονταν με νόσους που επηρεάζονται από το κάπνισμα, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων και ορισμένων μορφών καρκίνου.
Ένας άλλος από τους συγγραφείς της μελέτης, ο Roby Joehanes από την Ιατρική Σχολή του Harvard, της Βοστόνης, λέει σε μια δήλωσή του: «Η μελέτη μας αποκάλυψε συναρπαστικά αποδεικτικά στοιχεία ότι το κάπνισμα έχει ένα μακροχρόνιο αντίκτυπο στο DNA μας, μια επίδραση που μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από 30 χρόνια. Τα ενθαρρυντικά νέα είναι ότι από τη στιγμή που θα σταματήσουμε το κάπνισμα, η πλειοψηφία των σημάτων μεθυλίωσης του DNA επιστρέφει στα επίπεδα των μη καπνιστών μετά από 5 χρόνια, που σημαίνει ότι το σώμα σας προσπαθεί να θεραπεύσει τον εαυτό του από τις βλαβερές επιπτώσεις του καπνίσματος.»
Οι ερευνητές λένε ότι τα ευρήματά τους μπορεί να συμβάλουν σε μελλοντικές θεραπείες που θα μπορούσαν να στοχεύουν περιοχές μεθυλίωσης του DNA.
Κάπνισμα: «Καλύτερα να μην αρχίσει»
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο καθηγητής Jeremy Pearson, αναπληρωτής ιατρικός διευθυντής του Βρετανικού Καρδιολογικού Ιδρύματος, λέει: «Η Επιγενετική - η επιστήμη που προσπαθεί να κατανοήσει πώς το περιβάλλον επηρεάζει τους τρόπους με τους οποίους τα γονίδιά μας ενεργοποιούνται και απενεργοποιούνται - αποτελεί ένα συναρπαστικό νέο πεδίο έρευνας.
«Αυτή η μεγάλη και καλά εκτελεσμένη μελέτη επεκτείνει τα ευρήματα προηγούμενων μελετών που έδειχναν ότι το κάπνισμα οδηγεί σε αλλαγές στο DNA. Αυτή η μελέτη δείχνει ότι ενώ πολλές από αυτές τις αλλαγές είναι αναστρέψιμες, μερικές είναι πολύ μακράς διαρκείας και μπορούν να επηρεάσουν τον κίνδυνο ανάπτυξης μελλοντικών ασθενειών, ακόμη και αν το άτομο έχει σταματήσει το κάπνισμα».
Αυτή η μελέτη τονίζει περαιτέρω την άποψη ότι, ενώ η διακοπή του καπνίσματος είναι ένας πολύ σημαντικός τρόπος για να μειωθεί ο κίνδυνος για σοβαρές ασθένειες, είναι ακόμα καλύτερα να μην ξεκινήσει καθόλου.»
Πηγές:
- «Επιγενετικές υπογραφές του καπνίσματος», R Joehanes κ.ά., Circulation: Cardiovascular Genetics.
- Δελτίο Τύπου, American Heart Association.
